Εκτός πραγματικότητας

Όταν η αριστερά είναι εκτός πραγματικότητας, παράγονται αναλύσεις, κείμενα, τακτικές σαν και αυτό το άρθρο. Πρίν συνεχίζω, να εξηγήσω ότι δεν προσπαθώ να επιτεθώ στον συγγραφέα συγκεκριμένα. Οι απόψεις αυτές έχουν αποτυπωθεί σε πολλά κείμενα, και η «λύση» του αριστερού μετώπου ( με τις παραλλαγές και τις διαφοροποιήσεις από χώρο σε χώρο) παίζει γενικά σαν πρόταση της αριστεράς, είτε σε επίπεδο πρότασης είτε σε επίπεδο επιθυμίας.

Η ανάλυση του κειμένου (και των απόψεων αυτών γενικά) πατά σε μία παραδοχή: ότι η οικονομική κρίση που ανελέητα μαστιγώνει την κοινωνία οδηγεί μεγάλα κομμάτια της σε ριζοσπαστικοποίηση και σημαντική στροφή προς την αριστερά. Οι όποιες αντιρρήσεις που εγείρονται σε αυτή την παραδοχή, συνθλίβονται κάτω από το βάρος των επιχειρημάτων: η σημαντική αύξηση των ποσοστών της αριστεράς στις δημοσκοπήσεις, οι απεργίες, οι μεγάλες διαδηλώσεις, διαλέγετε και παίρνετε ανάλογα με τον χώρο που βρίσκεστε.

Είναι όμως αυτή η αποτύπωση της πραγματικότητας, η είναι η πραγματικότητα όπως θα θέλαμε να είναι; Από πότε οι δημοσκοπήσεις δείχνουν την πραγματικότητα; Ας αποφασίσουμε τελικά αν το κάνουν η δεν το κάνουν. Δεν μπορεί όποτε δεν μας βολεύουν να είναι ψεύτικες και να καταγγέλλονται και όποτε μας βολεύουν να είναι αληθινές και να πανηγυρίζουμε. Γιατί λίγο πολύ, αυτό κάνουν όσοι βασίζουν τον λόγο τους στην δημοκοπική αύξηση των ποσοστών της αριστεράς. Τον τελευταίο καιρό, οι δημοσκοπήσεις βολεύουν, και ως δια μαγείας γίνονται αποδεκτές.

Ας υποθέσουμε όμως ότι είναι πραγματικές, ότι δεν σχετίζονται με σκοπιμότητες και πολιτικά παιχνίδια και ότι όντως, είναι μια χοντρική αντανάκλαση των διαδικασιών που λαμβάνουν χώρα στο εκλογικό σώμα. Ας πάρουμε για παράδειγμα (και ας αποδεχτούμε ότι ισχύουν τα νούμερα) αυτή , η οποία «έπαιξε» αρκετά. Βέβαια, χαρές και πανηγύρια για την άνοδο της αριστεράς, αλλά κανένας δεν ανησύχησε με το ποσοστό της Χρυσής Αυγής, το οποίο την φέρνει κοντά στην βουλή. Λεπτομέρειες αυτά για μια αριστερά η οποία πιστεύει ότι κάθε είδους αντίδραση και διαμαρτυρία προέρχεται  ντε και καλά από τον δικό της η κάποιον συναφή ιδεολογικά χώρο.  Ας αφήσουμε όμως αυτό το θέμα για ένα άλλο κείμενο.

Αυτό που με το φτωχό μου μυαλό δεν μπορώ να αντιληφθώ είναι το εξής: βλέπουμε πχ τα ποσοστά του ΚΚΕ. Και; Ωραία, το ΚΚΕ παίρνει ένα ποσοστό της τάξης του 13%. Και τι ακριβώς σημαίνει αυτό για το κίνημα; Τι σημαίνει για την οργάνωση της πάλης; Πότε ακριβώς το ΚΚΕ χρησιμοποίησε τις δυνάμεις του για διαφορετικό σκοπό πέραν της προσωπικής του συγκρότησης; Ο ΣΥΡΙΖΑ επίσης πιάνει παρόμοια ποσοστά. Ε και; Αντανακλούν κάτι αυτά τα ποσοστά; Είναι αποτέλεσμα οργανωμένης πάλης; Δείχνουν συνειδήσεις που στρέφονται προς τα αριστερά; Αναφέρονται σε μια κοινωνία που παλεύει; Τα ποσοστά αυτά είναι αποτέλεσμα της λογικότατης αύξησης της ψήφου διαμαρτυρίας. Δεν είναι πολιτική άνοδος δηλαδή, είναι ευκαιριακή. Και αυτή η ψήφος διαμαρτυρίας δεν είναι απαραίτητο ότι μπορεί να μείνει στα αριστερά, ειδικά στο σήμερα που έχουν επικρατήσει απόψεις του τύπου «όλοι είναι ίδιοι». Η αριστερά, και κυρίως η κοινοβουλευτική, μπορεί να ισχυροποιείται εκλογικά, αλλά η ίδια η κοινωνία της χρεώνει ευθύνες, αν όχι στο επίπεδο του κλέφτη η απατεώνα, στο επίπεδο της απόλυτης ανεπάρκειας και της έλλειψης πράξεων. Και έχει απόλυτο δίκιο.Ας δούμε όμως και κάτι άλλο, που φαίνεται να διαφεύγει από όσους πανηγυρίζουν για τις δημοσκοπήσεις: τα ποσοστά αυτά, είναι πραγματική άνοδος, δηλαδή άνοδος και σε ψήφους; Ή αν προσθέσουμε και την αποχή θα δούμε διαφορετική εικόνα; Και που ακριβώς έγκειται η άνοδος, αν η αριστερά στις επερχόμενες εκλογές ναι μεν ανεβάσει τα ποσοστά της, αλλά πέσει σε ψήφους;

Το πραγματικό ερώτημα όμως (και η ουσιαστική διαφωνία μου με το κείμενο και τις απόψεις που εκφράζει) είναι η στοχοθεσία της αριστεράς και η τακτική που θα ακολουθήσει για να φτάσει τους στόχους της. Εκεί φαίνεται το πραγματικό πρόβλημα: η αριστερά αυτή την στιγμή, πολύ απλά, ουσιαστικά δεν έχει στόχους. Λειτουργεί τελείως αποσπασματικά, με τις ίδιες τακτικές και τους ίδιους όρους των 30 τελευταίων χρόνων. Στην σημερινή κρίση (και το πολιτικό σκηνικό που αυτή διαμορφώνει) η αριστερά απαντά με…. εκλογές. Γιατί; Θεωρεί δηλαδή στα σοβαρά η κοινοβουλευτική (και όχι μόνο) αριστερά ότι αν ισχυροποιηθεί στην βουλή θα μπορέσει να επηρεάσει κάτι;  Θεωρεί στα σοβαρά ότι θα κερδίσει τις εκλογές και θα κυβερνήσει; Ποιος ακριβώς θα το κάνει αυτό; Το ΚΚΕ που δεν θέλει να έχει επαφή με κανέναν; Ο ΣΥΡΙΖΑ πχ, που κανείς δεν ξέρει αν υπάρχει σαν μόρφωμα; Ή η ΑΝΤΑΡΣΥΑ που συνεχώς αποδεικνύεται ότι το μόνο στο οποίο έχει διαπρέψει είναι η πάλη ηγεμονισμού εντός της; Και όλα αυτά στην Ελλάδα του 2011, που οι εκλογές έχουν γίνει άλλο ένα εργαλείο στην επέλαση του νεοφιλελευθερισμού, ο οποίος σαφώς και δεν έχει καμία όρεξη να παραδοθεί στην εκλογική βούληση του λαού (στην περίπτωση που υπάρξει ένα εκλογικό μέτωπο της αριστεράς), εκτός αν η βούληση αυτή τον βολεύει. Για να το πω πιο απλά: ο μόνος τρόπος για να κυβερνήσει μια εκλεγμένη αριστερή δύναμη αυτή την στιγμή στην Ελλάδα είναι να μην είναι αριστερή.

Η τραγική σημερινή αριστερά τα έχει χάσει πραγματικά. Ο χειρότερος εχθρός της είναι η πραγματικότητα: κάνει πραγματικά ότι είναι δυνατόν για να μην χρειαστεί να την αντιμετωπίσει. Ο λόγος της είναι της δεκαετίας του ’70, τόσο σε ύφος όσο και σε ουσία. Οι πρακτικές της δεν απειλούν κανέναν. Οι επιθυμίες της περιορίζονται στο μπλε παραβάν. Η ρητορική της είναι γεμάτη από ένδοξες στιγμές του παρελθόντος που με το ζόρι προσπαθεί να επαναλάβει σε άλλες εποχές, με άλλες συνθήκες και άλλα ερωτήματα. Οι ηγεσίες της ακολουθούν πιστά την Καισαρική ρήση «καλύτερα πρώτος στο χωριό, παρά δεύτερος στη Ρώμη». Η σημερινή αριστερά είναι ένα άθροισμα μεγαλοστομίας, ατολμίας, μικροηγεμονισμών, τσιτάτων, περιχαράκωσης και θρησκευτικής πίστης στην «αποστολή της» και στο αλάνθαστο της αιωνόβιας γραμμής της. Έτσι ο μόνος λόγος που καταφέρνει να αρθρώσει σήμερα περιστρέφεται γύρω από τις εκλογές. Καμία άλλη πρόταση για το τώρα η για το μέλλον.  Καμία ανάγνωση της πραγματικότητας. Καμία απάντηση στα ερωτήματα. Η σύγχρονη αριστερά προτιμά να μην ψάχνεται, να υπερασπίζεται χωρίς καμία σκέψη το «κοινωνικό κράτος», να κάνει ότι δεν καταλαβαίνει μια από τις βασικές αρχές της: ότι το πρόβλημα είναι ο καπιταλισμός, όχι η σημερινή εφαρμογή του. Προτιμά να τραβήξει τον εύκολο δρόμο της καταγγελίας και των υποσχέσεων «όταν θα γίνουμε κυβέρνηση», να λαϊκίζει και να χαϊδεύει αυτιά.

Ίσως όλο αυτό να εξηγείται με ψυχολογικούς όρους: ίσως η αριστερά να έχει παραδοθεί τόσο πολύ, που να ψάχνει απεγνωσμένα κάτι να κρατηθεί, και να το βρίσκει στην επιδίωξη της άνευ όρων εκλογικής ανόδου, χωρίς σχέδιο και χωρίς όραμα. Η σημερινή αριστερά γκρινιάζει, αλλά δεν τραβάει μπροστά. Δεν ανοίγει δρόμους. Περπατάει τα ίδια ακριβώς μονοπάτια ανάποδα, με την πλάτη της προς το μέλλον και τα μάτια στο παρελθόν, συνεχίζει τον πατροπαράδοτο δρόμο που δείχνει τα αδιέξοδα του, ακριβώς γιατι προτιμά την ευκολία της έτοιμης συνταγής και του μεσσιανισμού, παρά την δυσκολία της αυτοκριτικής, της ανάλυσης, της ανατροπής «δογμάτων» και στεγανών, της απόρριψης του αλάθητου, της διάχυσης στην κοινωνία. Οι σημερινές ηγεσίες της έχουν γατζωθεί στα μικροπρονόμια τους, στην ψευτοαίσθηση εξουσίας, στην λατρεία του παραγοντιλικιού, στην ηδονή της κενής ρητορείας. Η ελπίδα δεν βρίσκεται εκεί, αλλά στην βάση της. Στους ανθρώπους που είναι στρατευμένοι γιατί θέλουν να αλλάξουν τα πράγματα, και όχι γιατί βολεύτηκαν με ένα τίτλο η μια καρέκλα. Σε αυτούς που νοιώθουν σαρξ εκ σαρκός της ίδιας της κοινωνίας, και όχι που στέκονται ψηλότερα απο αυτή, παρατηρώντας την και πιστεύοντας οτι μπορούν να την επηρεάσουν αγκαλιά με την ψευδαίσθηση της απόλυτης αλήθειας τους.

• Αριστερά;
• Εκλογές
• Κοινωνία
• Πολιτική